มีแนวความคิดที่น่าสนใจไม่น้อยอยู่อย่างหนึ่ง เรียกว่า “อิคิไก” หรือ ความหมายของการมีชีวิตอยู่ อันเป็นปรัชญาของชาวญี่ปุ่นนับแต่ยุคเฮอัน (ค.ศ.794 ถึง1185) ว่าด้วยการใช้ชีวิตอย่างเป็นสุข ซึ่งเป็นเหตุผลที่ทำให้เราอยากตื่นเช้ามาทำบางสิ่งในทุกๆ วัน เริ่มต้นจากการทำความรู้จักตนเองอย่างลึกซึ้งผ่านการตอบ
คำถาม4 ข้อคือ
1. สิ่งที่รัก(what youlove) คือ เราชอบหรือรักในสิ่งใด
2. สิ่งที่ถนัด(what youaregoodat) คือ เราทำอะไรได้ดีหรือถนัดที่จะทำอะไร
3. สิ่งที่โลกต้องการ (what the world needs) คือ เราต้องการจะทำอะไรเพื่อเปลี่ยนแปลงหรือพัฒนาสังคม
4. สิ่งที่ทำแล้วได้เงิน (what you can be paid for) คือ เรามีความสามารถหาค่า
ตอบแทนได้จากการทำอะไร
จากประเด็นการสอบคัดเลือกเข้ามหาวิทยาลัยระบบ TCAS ที่ผ่านมา สะท้อนให้เห็นความรู้สึกกดดันต่อชีวิตและความสับสนในการเลือกคณะของนักเรียน ที่จะเป็นเส้นทางสู่อาชีพและการดำรงชีวิตในอนาคตของพวกเขา
ความกดดันที่ต่างถาโถมมาสู่เด็กๆ ทั้งความคาดหวังต่อตำแหน่งหน้าที่การงานที่ดีหรือการหาค่าตอบแทนที่เพียงพอต่อการเลี้ยงชีพตัวเองและคนในครอบครัว ครูจะช่วยให้นักเรียนมีเป้าหมายในการมาโรงเรียนแต่ละวันและค้นพบความสุขของชีวิตได้อย่างไร ?
นักเรียนมักเกิดความสับสนเมื่อต้องเลือกระหว่าง “ความต้องการของตนเอง” หรือ “ความคาดหวังของพ่อแม่” แล้วครูจะช่วยให้นักเรียนค้นหาความหมายของการใช้ชีวิตอย่างเป็นสุขได้อย่างไร อะไรคือหนทางที่รอพวกเขาอยู่ในภายภาคหน้า ?
อิคิไกจึงเป็นสิ่งที่เกิดร่วมกันจากหลากหลายปัจจัย ความรู้สึกสมหวังในชีวิต การดำเนินชีวิตได้อย่างราบรื่น ความกระหายตื่นตัวและความรู้สึกภาคภูมิใจเราดังนั้นเราอาจจะไม่บังคับนักเรียนให้รีบร้อนที่จะค้นหาอิคิไก ได้ทุกคนต้องการค้นพบความสัมพันธ์แต่ละส่วนแล้ว
ค่อยๆ ขยับเข้าไปใกล้ความหมายและคุณค่าของชีวิตจากการเรียนรู้ในแต่ละวัน รวมทั้งเปิดโอกาสให้กับสิ่งใหม่และการเปลี่ยนแปลงที่อาจเกิดขึ้นในอนาคต
ครูสามารถช่วยเหลือให้นักเรียนค้นพบตัวเองในประเด็นเหล่านี้ได้เช่น สนับสนุนให้นักเรียนได้หยุดคิดใคร่ครวญต่อความสำเร็จ ความล้มเหลวหรือผิดพลาดในแต่ละวัน โดยครูสามารถสะท้อนความเป็นจริงของนักเรียนแต่ละคนในทุกด้าน สิ่งที่นักเรียนทำเป็นประจำจนเป็นสิ่งที่ชอบ ตลอดจนช่วยประสานความเข้าใจกับผู้ปกครองในการสนับสนุนนักเรียนตามความถนัดและสนใจที่แตกต่างกันของแต่ละบุคคล
แม้ว่าครูจะสะท้อนให้เห็นความเป็นจริงของนักเรียนได้เพียงช่วงเวลาใดเวลาหนึ่ง แต่สิ่งเหล่านี้ล้วนเป็นส่วนหนึ่งที่จะทำให้นักเรียนสะสมการเรียนรู้ เพื่อทำความเข้าใจความหมายของชีวิต แล้วตกผลึกเป็นความรู้สึกภายในที่จะผลักดันให้เขาตื่นขึ้นมาใช้ชีวิตและสร้างสรรค์โลกใบนี้ได้อย่างมีความสุขในทุกวัน
ที่มา : 1. http://www.educathai.com/th/finding-ikigai/
#LearnEducation #LearningSolutionForAll
